سه قرارداد ساخت و تامین پمپ‌های طرح راهبردی انتقال نفت خام از گوره به پایانه جاسک، روز دوشنبه (هشتم مهرماه) با حضور وزیر نفت و جمعی از مدیران ارشد وزارت نفت، بین تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت متن و مدیران عامل سه شرکت پمپ‌های صنعتی ایران، پمپیران و پتکو امضا شد.

بر اساس این گزارش، قرارداد شرکت متن و شرکت پمپ‌های صنعتی ایران به ارزش تقریبی ۱۹ میلیون یورو و با هدف ساخت و خدمات پشتیبانی ۲۰ دستگاه الکتروپمپ امضا شد، شرکت متن و شرکت پمپیران نیز قراردادی به ارزش تقریبی ۱۹ میلیون یورو و با هدف ساخت و خدمات پشتیبانی ۲۰ دستگاه الکتروپمپ امضا کردند و قرارداد شرکت‌های متن و پتکو نیز به ارزش تقریبی ۱۰ میلیون یورو با هدف ساخت و خدمات پشتیبانی ۱۰ دستگاه الکتروپمپ امضا شد.
این سه قرارداد بخشی از قراردادهای طرح انتقال نفت خام از گوره به جاسک است. این طرح شامل احداث یک خط لوله ۴۲ اینچ به طول تقریبی ۱۰۰۰ کیلومتر، پنج تلمبه‌خانه در مسیر آن، ۲۰ مخزن ۵۰۰ هزار بشکه‌ای به ظرفیت کل ۱۰ میلیون بشکه و تأسیسات دریایی برای صادرات نفت خام است. پیش‌بینی می‌شود این طرح تا پایان سال ۱۳۹۹ آماده بهره‌برداری شود.
بااجرای کامل این طرح امکان انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام از میدان‌های جنوب غربی کشور به سواحل دریای عمان و صادرات از طریق پایانه جدید جاسک به وجود می‌آید.

تاکید وزیر نفت بر حمایت از ساخت داخل
وزیر نفت در آیین امضای این قراردادها اظهار کرد: پمپ‌هایی که امروز شاهد امضای قرارداد ساخت آنها هستیم، پمپ‌هایی غول‌آسا هستند که شاید هر پمپ و الکتروموتور آنها نزدیک به ۱۴ تا ۱۵ میلیارد تومان ارزش دارد، بنابراین اینها بزرگ‌ترین پمپ‌هایی هستند که در کشور ساخته می‌شوند.
وزیر نفت همچنین درباره این قرارداد با ارزش حدود ۵۰ میلیون یورو و دلیل حضور خود در امضای این قرارداد گفت: ارزش امضای این قرارداد برای ایران بالای ۷۰۰ میلیارد تومان می‌شود، چند روز پیش هم در دولت بحثی بود درباره مسائل کارخانه‌های اراک که همان جا هم گفتم مشکل اینها را نیز پیش‌تر نفت حل می‌کرد، شما چرا در اراک دنبال حل مشکل آنها می‌گردید، مشکل آنها در نفت است. وی ادامه داد: نفت که فعال باشد، اراک هم فعال می‌شود، صنعت نفت که فعال باشد صنعتگر تبریز، اصفهان و اهواز هم فعال است. در واقع اینکه نفت پیشران اقتصاد است، تنها در این نیست که نفت را فروخته و ارز آن را به خزانه می‌دهد، خود کارهایی که نفت برای توسعه خود یعنی نفت، گاز، پتروشیمی و پالایش انجام می‌دهد، همه اینها صنعت کشور و پیمانکاران را به جریان می‌اندازد.
وزیر نفت یکی از اهداف اصلی خود برای طراحی قراردادهای EPC-EPD را ایجاد کار برای صنعت و پیمانکاران داخلی و زنده کردن امید دانست و ادامه داد: آنچه برای من در این ایام مهم است، این است که امید در دل‌های مردم زنده باشد. در سال رونق تولید باید امید در دل‌ها باشد و ما می‌توانیم این‌کار را انجام دهیم. ما در طرح راهبردی گوره - جاسک بدون مشکل جلو می‌رویم، یعنی ما یک طرح ۱.۸ میلیارد دلاری را با قدرت جلو می‌بریم.
زنگنه با اشاره به بخش دیگری از این قرارداد که به موجب آن شرکت‌های فولاد اکسین خوزستان و فولاد مبارکه در حال تولید ورق عریض هستند و سرانجام این ورق‌ها به تولید لوله‌های ۴۲ اینچ منتهی می‌شود، افزود: ساخت این ورق‌ها که نسبت به نفت اسیدی و ترش مقاوم هستند، کار بسیار بزرگی است که در کشور در حال انجام است.

تغییر چهره مکران و جاسک با اجرای کارهای توسعه‌ای
وزیر نفت با یادآوری اینکه پیش‌تر دنبال این بودم در سواحل مکران و جاسک واقع در شرق تنگه هرمز، فِلش‌های توسعه‌ای قرار دهیم تا سبب توسعه آن مناطق شود، تصریح کرد: صنعت نفت بالاترین بخشی است که می‌تواند سبب این توسعه شود. کار فعالی هم که در آن منطقه در حال انجام است و ان‌شاء‌الله به تصویب نمایندگان مجلس‌ هم خواهد رسید تا به منطقه آزاد تبدیل شود، از سوی صنعت نفت خواهد بود. وی ادامه داد: همین که قرار است روزانه یک میلیون بشکه نفت خام به این منطقه منتقل و اسکله و پایانه صادرات نفت ایجاد شود، کار بزرگی است. از این ۱.۸ میلیارد دلار، نزدیک به ۷۰۰ میلیون دلار تنها در منطقه جاسک سرمایه‌گذاری می‌شود که پروژه‌هایی شامل مخازن، اسکله، موج شکن و گوی‌های شناور است. زنگنه تصریح کرد: البته به دنبال ایجاد این زیرساخت‌ها، پالایشگاه نیز در آنجا ساخته می‌شود که هم‌اکنون با ساخت دو پالایشگاه در آنجا موافقت شده است، به دنبال آنها مجتمع‌های پتروشیمی هم می‌توانند احداث شوند، زیرا گاز به این منطقه انتقال داده می‌شود تا صنایع بتوانند فعالیت کنند. به این ترتیب چهره این منطقه تغییر می‌کند و ما هم می‌توانیم به هدفی که می‌خواهیم برسیم.
 

ضرورت ساخت ماشین‌های دوار در داخل
وزیر نفت در بخش دیگری از سخنان خود ماشین‌های دوار را یکی از مهم‌ترین تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت به‌طور عمومی شامل توربین‌ها، کمپرسورها، پمپ‌ها، الکتروموتور دور متغیر و دور غیرمتغیر برشمرد و گفت: ما بیشترین واردات را از این اقلام داریم و باید روی ساخت ماشین‌های دوار در ایران کار کنیم. وی به سفر کوتاه اخیر خود به تبریز و بازدید از کارخانه‌های پمپ‌ساز این استان اشاره کرد و ادامه داد: در همان بازدید علاقه‌مندی و اهتمام به کار در میان سازندگان بسیار بالا بود که این موضوع بسیار ستودنی است، آنجا هم به من گفتند که قادر به ساخت پمپ‌های درون‌چاهی هستند و من نیز این موضوع به همکارانم منتقل کردم، هر دو طرف باید این موضوع را دنبال کنند و من هم  این مسئله را پیگیری می‌کنم. زنگنه به نشستی که به‌تازگی برای جلوگیری از سوختن گازهای مشعل طرح‌های پارس جنوبی تشکیل شده بود، افزود: فکر می‌کنم برای اجرای این طرح‌ها به ۸۰ دستگاه کمپرسور سنگین نیاز داریم که قرار شد صحبت کنیم ببینیم چه کاری می‌توان داد و درست مانند کاری که اینجا برای ساخت پمپ‌ها انجام شد، عمل کنیم.
وی با بیان اینکه ظرفیت اولیه ساخت پمپ‌های این طرح پنج مگاوات بود و با اینکه هم‌اکنون نیز ظرفیت آن نصف شده باز هم غول بسیار عظیمی است، تصریح کرد: مسئله این است که سازندگان داخلی نمی‌توانستند پمپ ۵ مگاواتی را بسازند، دوستان هم پیشنهاد دادند که ظرفیت ساخت این پمپ‌ها را نصف کنیم تا سازندگان داخلی بتوانند از عهده انجام آن برآیند، هزینه ما هم خیلی بالا نرفت. آنجا هم قرار شد که از منظر فناورانه، تجهیزات را طوری طراحی کنند که بتوان آنها را در داخل کشور ساخت و پول زیادی در این شرایط به داخلی‌ها ارجاع شود.

شرکت‌های سازنده، بهره‌بردار می‌شوند
وزیر نفت دیگر اهداف اجرای این طرح را واگذاری بهره‌برداری از تلنبه‌ها به شرکت‌های سازنده حداقل برای پنج سال اعلام کرد و گفت: اجرای این کار به این معناست که «بینداز و برو» نیست، یعنی شرکت‌های سازنده باید خودشان بهره‌برداری از پمپ‌ها را انجام دهند و به ازای هر بشکه نفتی که انتقال می‌دهند پول بهره‌برداری می‌گیرند. این برنامه کلی ماست. وی ادامه داد: براساس این برنامه کلی، بهره‌برداری و تعمیرات با شرکتی باشد که خود سازنده است. این کار در کیفیت ساخت، هزینه‌های بعدی و در دسترس بودن تاسیسات تاثیر دارد. پیش‌تر هم این کار را تا حدودی برای شرکت مپنا و OTC که سازنده توربوکمپرسور بودند اجرا کردیم که موفق هم بود. هم‌اکنون هم باید در ساخت همه ماشین‌های دوار این کار را انجام دهیم. زنگنه افزود: از این به بعد هم باید بگوییم هر شرکتی که سازنده تجهیز است، باید خودش بهره‌بردار باشد، زیرا تاثیر زیادی در استفاده از قطعات یدکی و تعمیرات آنها دارد، برای ما هم ارزان‌تر تمام می‌شود، زیرا به کارکنان و ساختار ما هم اضافه نمی‌شود.
وی با بیان اینکه اجرای این سیاست تاثیری در اشتغال کل ندارد، اما اینکه کارمند دولت باشی با اینکه پول خود را متناسب با نفتی که انتقال می‌دهی دریافت کنی، فرق می‌کند، تصریح کرد: برای واحدهای فعلی‌ هم به دنبال این هستیم که حداقل تعمیرات به‌طور کامل به شرکت‌های فعال‌ در این زمینه واگذار شود، نه اینکه با گرفتن قطعه‌ای خودمان کارها را امانی انجام دهیم.

ساخت ۱۰ قلم کالای نفت را با جدیت پیگیری می‌کنیم
وزیر نفت با بیان اینکه در این شرایط با جدیت ساخت داخل را در طرح ۱۰ قلم کالای مورد نیاز صنعت نفت دنبال خواهیم کرد، گفت: این موضوع  برای ما مهم است، اکنون در قراردادهای جدیدی که امضا می‌شود به صراحت قید می‌کنیم چه کالاهایی را باید از داخل تامین کنند. برای نمونه لوله‌های بدون درز همیشه جزو نیازهای وارداتی ما بوده است، هم‌اکنون استفاده از لوله‌های CRA ( لوله‌های مقاوم به گاز ترش که درون چاه‌های پارس جنوبی استفاده می‌شود) یکی از تنگناهای ماست که قرارداد آن را امضا کردیم و خیلی خوب پیش می‌رفت، اما به دلیل تحریم‌ها دچار اختلال شد، ان‌شاء‌الله درست می‌شود، اما به هرحال لوله‌های بدون درز در اسفراین در برخی اندازه‌ها و قطرها ساخته می‌شود.
زنگنه ادامه داد: به‌تازگی گزارشی در این باره دریافت کردم و متوجه شدم از این لوله‌ها راضی هستند و با ظرفیت هم کار می‌کنند، دلیلش هم نوع قراردادهایی است که با شرکت‌های داخلی امضا کردیم و در قراردادها قید شد که الزاما باید از داخل تهیه شود و امکان واردات آن نیست، این موضوع جدای از آن تعرفه‌ها و مقررات است. در واقع اینها برنامه‌های مدیریتی ما بوده است، نه الزام‌های مقرراتی. اعتقادمان این است آنچه را که می‌توان در داخل ساخت، باید بسازیم. وی با اشاره به پارک نوآوری و فناوری منطقه ری که طراحی آن از مفهوم تا ارتباطات در حال انجام است، افزود: انجام این کار گام بزرگی است که برای حمایت از توسعه فناوری داخلی از جمله توسعه مصنوعات یا کالاهای داخلی برداشته می‌شود.

وزیر نفت، حمایت از ساخت داخل و اعلام سیاست حمایتی در این بخش، معرفی طرح راهبردی گوره - جاسک، بیان اهمیت جاسک و مکران برای کشور و آینده‌ای که برای کار در این منطقه وجود دارد را دلیل حضور خود در این آیین عنوان و تاکید کرد: امیدواریم همه ما با امید، علاقه و پیگیری این طرح‌های کوچک و بزرگ را جلو ببریم.